MENU DESPLEGABLE

Kafea hobetzeko matematika


Zientzialariek kafe perfektua egiteko moduaren bila jarraitzen dute. Orain, matematikari esker, espresso askoz biziagoa, ekonomikoagoa eta jasangarriagoa nola prestatu asmatu dute.



Kafe on bat nahi duzu? Hala bada, ziurrenik galdetzea bururatzen zitzaizun azken pertsonak matematikari bat, fisikari bat edo materialetan aditua izango ziren. Hala ere, diziplina horietako ikertzaile-talde bat da kafe espresso on bat prestatzeko oinarrizko printzipioei aurre egiten ari dena.

Hala, Jamie Foster doktoreak, Portsmouth-eko Unibertsitateko matematikariak, zuzentzen duen taldeak ikusi du ezen, modu guztiz kontraintuitiboan, modu lodiagoan ehotako kafe-ale gutxiago direla egin beharreko edari merkeagoa, baina baita trinkoagoa eta biziagoa ere.

Fosterrek eta haren lagunek pentsatu zuten zergatik, batzuetan, modu berean egindako espresso bi tazek zapore nahiko desberdina izan dezaketela, eta, beraz, teoria matematiko bat diseinatu zuten, espresso makina baten saskian kafearen esentzia nola ateratzen den deskribatzeko.

Herri-jakinduriaren arabera, kafe-kikara indartsuagoa nahi baduzu, kafe finena eho behar duzu. Horrek zentzua du; izan ere, zenbat eta finagoa izan alea, orduan eta handiagoa izango da kafe-azalera, orduan eta handiagoa izango da ura, eta horrek infusio indartsuagoa izan beharko luke. Hala ere, ikertzaileek hori xehetasunez aztertu zutenean, teoria ez zen hain sinplea izan. "Pikorrak oso xehe ehotzen direnean, partikulak hain txikiak ziren, ezen eskualde batzuetan buxatu egiten baitzen ura isuri behar zuen lekua", azaldu du ikertzaileak.

Buxatuta dauden sekzio horiek kafe kantitate handia alferrik galtzen dute, ura ezin delako horietan barnean ibili eta aleak hartu. "Kafe lodiegia ehotzen badugu, leku guztietara sar gaitezke eta modu eraginkorragoan atera, kafearen eta uraren arteko ukipen-azalera askoz handiagoa baita".

Ekoitzitako kafea ere askoz merkeagoa izan zen; izan ere, ehotzearen konfigurazioa aldatu zenean, ehotze-bolumena askoz handiagoa zenez, askoz kafe-ale gutxiago behar izan ziren. "Kafea eraginkortasun handiagoz egiteko modua aurkitu genuenean, konturatu ginen, gainera, kafe gutxiago erabiltzen ari ginela; gure metodoa askoz ere iraunkorragoa izan zen".



Iturria: National Geographic. Héctor Rodríguez: 2020/01/22



iruzkinik ez:

Argitaratu iruzkina