Agnes Pockels - Xaboiaren lorbidea

XABOIAREN LORBIDEA

Agnes Pockels kimikaren esparruan bidegilea izan zen. Bere lana funtsezkoa izan zen gainazalen zientziaren sorreran, likidoen eta solidoen gainazalak ikertzen dituen zientzia. Konkretuki monokapen ikerketa egin zuen, ura, xaboiak eta olioak dituzten harremanak aztertuz.

Beraz, xaboiaren lorbidea egingo dugu hurrengo praktikan.

Alkali (ur-disoluzio basiko) baten eta gantz (kate luzeko azido organiko) baten arteko erreakzioari saponifikazio-erreakzioa deitzen zaio; saponifikazioaren produktuetako bat xaboia da (azido kopeitsuen gatz alkalinoa). Xaboiari, aukeratutako helburuaren arabera, perfumea, desinfektagarria, etab. gehitzen zaizkio.

 Gertatzen den erreakzioa:   gantza +  alkalia       ----->          xaboia  +  glizerina

               
 Olio erabilitik abiatuta, xaboi potasikoa egingo dugu.

    Helburuak

-          Xaboia lortzea.

-          Laborategiko oinarrizko tresneria era egokian erabiltzea.

   Materialak                                                                                   

   Hauspeakin-ontziak                                                                                     

   Irabiagailua                                                                                    

   Metxeroa                                                                                    

   Eustoin osoa                                                                               

   Perfumea, etab.

Erreaktiboak
Olioa  
 %20 KOH disoluzioa
  Etanola
NaCl disoluzio asea

    Prozedura

  -Hauspeakin-ontzi batean 100 mL olio ipini, eta 60 mL etanol eta 100 mL KOH gehitu. 

-Egindako nahastea Maria bainuan 30 minutuz eten gabe eraginez berotu. Oso gogorra jartzen bada, ura gehitu, eta apar asko eratuz gero, sutatik atera zertxobait.

-Eratutako xaboia bero dagoen bitartean, NaCl disoluzio beroa duen ontzira pasatu. 

-Nahasteari eragin eta hurrengo saiora arte pausatzen utzi. Gaineko geruza solidoa xaboia da.

   Galderak

1.       Koipeak, zer motatako konposatuak dira?

2.       Zer da glizerina? Idatzi bere formula.

3.       Azaldu xaboiaren jokaera garbiketa-prozesua.